Fopspeen, essentiële informatie en gouden tips voor ouders
Een fopspeen, is iets dat je onvermijdelijk veel tegenkomt als jong ouders met een baby. Als jonge ouder zag ik zelf door de bomen het bos niet meer. Wat is waar (en niet alleen een meningof marketing), en vooral ook, wat is belangrijk en het beste voor je baby? Spenen hebben in het algemeen ook invloed op het melkgebit.
Waarom een fopspeen?
Fopspenen worden veelal door ouders ingezet om hun kindje te troosten. Baby’s hebben een aangeboren zuigbehoefte en een speen helpt om rustig te worden. Dat is fijn voor het kindje en voor de ouder. Misschien nog wel belangrijker is dat een speen voorkomt dat je kindje gaat duimzuigen ofvingerzuigen. Een duim heeft een ongunstigere vorm voor de mond dan een fopspeen. Hierdoor is de kans groter dat een kindje hier nadelige effecten van ontwikkeld. Daarnaast is een duim altijd bij dehand, wanneer het tijd is om het zuigen af te leren kun je een speentje makkelijker wegnemen dan de duim. Lees hier meer over Kleine Tanden GROTE IMPACT.
Welke fopspeen kies je?
Fopspenen hebben in meer of mindere mate invloed op de manier waarop je kindje slikt en spreekt.
Zorg er dus voor dat je de fopspeen voor je kind met zorg uitkiest. Denk hierbij aan de vorm maar
bijvoorbeeld ook hoe hij eruit ziet. Kies bijvoorbeeld een speentje wat je zelf niet zo mooi vindt, dat is
een goede reminder om hem eruit te halen.
Dental of Orthodontic speen
Deze spenen zijn gunstiger voor de kaakontwikkeling dan een ‘normale’ speen. Deze zijn in vele soorten
verkrijgbaar, kenmerkend en belangrijk is de platte vorm. Wil je graag een duurzame variant? Dan is de
Dupini orthodontic van natuurrubber je beste keus. Onze favoriet is de Curaprox speen. Deze heeft door
zijn vorm een gunstigere invloed op de ontwikkeling van het gehemelte, het slikpatroon, de neutrale
ligging van de tong en neusademhaling. Daarnaast zal hij niet snel tepelverwarring veroorzaken. En in
onze ogen niet erg fotogeniek
Opvallend en voor ons in de tandheelkunde schrikbarend is de fruitspeen.
Dit is een vrij grote fopspeen met gaatjes in het zuiggedeelte waar je fruit in kan
doen. Dit Product van het Jaar 2015 moet baby’s laten wennen aan de smaak van fruit zonder kans op verslikking en kan daarnaast ingezet worden als
zoethoudertje voor onderweg, zonder bijbehorende kliederboel. De voordelen van deze speen zijn echter niet op te wegen tegen de nadelen:
- De vorm van de speen maakt het onmogelijk om nog een normale slikbeweging te maken.
Kleine kindjes krijgen een afwijkende slikgewoonte, dit is nadeling voor de kaakontwikkeling. Op
latere leeftijd moet dit weer afgeleerd worden. - Het langdurig in de mond houden van (fruit)suikers zorgt voor ernstig tandbederf bij kinderen.
Eetmomenten horen kortdurend te zijn, hierna kan het speeksel het zoet en zuur neutraliseren
waardoor tanden gezond blijven. Lees hier meer over in dit artikel. - Het gezonde aan fruit zit hem in de vitaminen maar ook in de vezels, de vezels krijg je met de
fruitspeen niet binnen.
Dus de fruitspeen is wat ons betreft een NO GO. Geef liever stukjes fruit en laat zien hoe kindjes moeten kauwen en slikken. Door hier veel mee te oefenen is kans op verslikking kleiner.
Fopspenen uitkoken, schoonmaken of in je eigen mond:
Voor het eerste gebruik kook je een speentje uit in een pannetje kokend water, zo’n 10 minuten
volstaat. Voor jonge baby’s doe je dit na elk gebruik, is je kindje al wat ouder dan kun je dit eenmaal per
week doen. Tussendoor volstaat het schoonmaken onder de kraan met een druppeltje afwasmiddel. Je
kind eet en drinkt dan immers ook al uit babyservies wat je ook niet steriliseert.
Wat doe je als een speentje op de grond valt?
Valt het speentje op de grond? Weersta dan de verleiding om het even in je eigen mond te doen om schoon te maken. In jouw
mond zitten bacteriën, sommige kun je (maar wil je liever niet) overdragen aan je kind. Wat doe je dan wel als de speen gevallen is? Even afspoelen onder de kraan is een betere optie.
Fopspeen vervangen
Bij matig tot intensief gebruik vervang je de speen elke 6 weken, dat is best vaak. De meeste kindjes
hebben meerdere spenen (een in bed, een voor onderweg, een mee naar de opvang), moeten deze dan
allemaal vervangen worden? Het antwoord is ja.
Spenen kunnen door het gebruik slijtage gaan vertonen, ook worden sommige spenen groter door gebruik. Hierdoor is het effect op de slikgewoonte
groter dan bij een nieuwe speen.
Stoppen met foppen, geen fopspeen?!
De eerder genoemde zuigbehoefte neemt gemiddeld al af vanaf 6 maanden. Heb je de speen veel ingezet dan heb je kans dat je kindje er zo aan gewend is dat ze de speen nodig hebben om te kalmeren of in slaap te vallen. Merk je dat je kindje zijn duim of vingers gaat gebruiken om op te zuigen na het stoppen met de fopspeen? Geef de speen dan terug en probeer het na een paar maanden opnieuw.
Onze gouden tips om te stoppen:
- Haal het speentje uit de mond als je kindje rustig is, dit geldt voor overdag maar zeker ook als je
kindje slaapt. - Ga altijd voor een dentale of orthodontische speen, het liefst een die je niet zo mooi vindt.
- Is je kindje twee of drie jaar? Laat hem dan zelf zijn speentje dan weggeven bijvoorbeeld: aan de tandarts, aan Sinterklaas (voor baby Pieten) of inruilen voor iets uit de speelgoedwinkel.
Meer informatie vind je ook op de site van het Ivoren Kruis.
Heeft je kindje geen behoefte aan, geef de speen dan niet. Dat scheelt weer afleren op latere leeftijd.
Wil je meer weten over speengebruik en gezonde mondgewoontes voor baby’s en jonge kinderen?
Kom dan naar onze info avond ‘Kleine tanden, grote impact’
Marit Verschuuren, jonge moeder, mondhygiënist en
voorvechter/mondzorgtrainer van de Cariësvrije (gaatjes) Generatie
